سنگ سیترین چیست و چه خواص و کاربردهای دارد؟ - مینی نت

سنگ سیترین چیست؟

سنگ سیترین (Citrine) یکی از اعضای اصلی سنگ های خانواده کوارتز است که به علت داشتن آهن در ترکیبات خود، زرد رنگ به نظر می رسد. کوارتزها دومین سنگ های فراوان در پوسته زمین هستند که سنگ های دیگری چون عقیق، سنگ خون و آمتیست هم از زیرمجموعه آن ها به شمار می آیند. بارزترین ویژگی سیترین رنگ آن است. هر چقدر مقدار آهن درون این سنگ بیشتر باشد رنگ آن هم تیره تر می شود. دقیقا به همین علت است که شما می توانید سنگ سیترین را در رنگ هایی چون طلایی، کهربایی، نارنجی و لیمویی هم پیدا کنید.

یکی از ویژگی های مجذوب نماینده سنگ سیترین شفافیت چشمگیر آن است که باعث می شود از آن برای زیورآلات احتیاجمند به جلوه بیشتر استفاده نمایند. البته عوامل زیادی چون منشا به وجود آمدن می توانند بر مقدار شفافیت این سنگ تاثیر بگذارند. علاوه بر این ها، سنگ سیترین با داشتن درجه سختی 7 به خوبی در برابر ضربه و ساییدگی از خود مقاومت نشان می دهد. به همین علت یکی از انتخاب های محبوب برای انگشتر طلا نگین دار و زیورآلات دیگر به شمار می آید. سنگ سیترین بعلاوه با قرار گرفتن در معرض دمای بالا تغییر رنگ می دهد. گاهی اوقات از این ویژگی برای افزایش مصنوعی رنگ سنگ استفاده می نمایند؛ چرا که سنگ های سیترین تیره تر از ارزش بیشتری برخوردار هستند.

برزیل، ماداگاسکار، زامبیا، روسیه، آمریکا و بولیوی از منطقه ها دارای منابع کوارتز و در پی آن سیترین به شمار می آیند. درحالیکه برزیل بزرگ ترین صادرنماینده سنگ سیترین به سرتاسر جهان است، سنگ های ماداگاسکار از ارزش و محبوبیت بیشتری برخوردار هستند و اغلب از آن ها برای ساخت جواهرات لوکس استفاده می شود. آمیتیست هایی که با حرارت به رنگ طلایی تبدیل می شوند، بیشتر از منابع کشور برزیل به دست می آیند. زامبیا هم با سنگ های سیترین سبز رنگ خاص و متفاوتی که دارد معروف است.

تاریخچه سنگ سیترین

در زمان های قدیم سنگ سیترین به عنوان محافظی در برابر زهر مار و افکار شیطانی استفاده می شد. مصریان باستان از اولین کسانی بودند که این سنگ زرد رنگ را کشف کردند و آن را برای ساخت طلسم های خود به کار گرفتند. از طرفی دیگر یونانیان تصاویر و نوشته های نمادین را روی سنگ سیترین حک می کردند و آن ها را به عنوان زیورآلات سنگی در پوشش خود بکار می بردند. حتی شاید برایتان جالب باشد که بدانید کشیشان رومی سنگ سیترین را به عنوان سنگ انگشترهای خود انتخاب می کردند.

بین سال های 150 تا 300 پیش از میلاد در کشور اسکاتلند از سنگ های سیترین برای تزئین دسته شمشیرها و خنجرها استفاده می شد؛ چرا که مردم باور داشتند این سنگ می تواند از فرد در برابر خطرات احتمالی محافظت کند. سنگ سیترین امروزه با نام سنگ بازرگان شناخته می ش ود و بعضی از افراد معتقدند که موفقیت و ثروت را برای فرد پوشنده به ارمغان می آورد.

در سال های اخیر این سنگ در میان بسیاری از افراد معروف هوادار پیدا نموده است. اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید سنگ سیترین به شدت در میان خانواده های سلطنتی محبوب است. برای مثال، ملکه سیریکیت تایلند صاحب یک تاج ساخته شده از الماس و سیترین است و ملکه سونیای نروژ برای تولد 60 سالگی خود یک تاج سیترین مدرن دریافت نموده است. خانواده سلطنتی لوکزامبورگ بعلاوه دارای مجموعه ای از جواهرات تزئین شده با سیترین هستند.

انواع سنگ سیترین

به طور کلی هر سنگ کوارتزی که زرد رنگ به نظر برسد، صرف نظر از اشباع آن سیترین نامیده می شود. در نتیجه سنگ سیترین می تواند انواع مختلفی داشته باشد و براساس رنگ و منشا به وجود آمدن به دسته های مختلفی تقسیم شود.

• سیترین طبیعی: سنگ سیترین طبیعی از نظر ظاهر به رنگ زرد کمرنگ تا طلایی تیره است و به طور طبیعی در اثر گرما و فشار به وجود می آید. این نوع سنگ سیترین به شدت نادر است و به همین علت ارزش و قیمت بالایی هم دارد. رنگ زرد سیترین طبیعی نسبت به سیترین حرارت داده شده ملایم تر به نظر می رسد.
• سیترین حرارت دیده: این نوع سنگ های سیترین از حرارت دادن سنگ های آمیتیست یا کوارتز دودی به وجود می آیند و معمولا زرد روشن، نارنجی تیره یا قهوه ای مایل به قرمز هستند. سنگ سیترین حرارت دیده معمولا از کشور برزیل به سایر کشورها صادر می شود. این سنگ نسبت به سیترین طبیعی رنگ های درخشان تر و اشباع شده تر همراه با ته رنگ های قرمز و نارنجی دارد.
• سیترین مادیرا (Madeira): سیترین های مادیرایی رنگ نارنجی تیره تا قهوه ای متمایل به قرمز دارند و بسیار هم پرهوادار هستند. این نوع سنگ سیترین نام خود را از نوشیدنی محلی قرمز رنگ معروفی در کشور پرتغال گرفته است. سیترین مادیرا در صنعت جواهرسازی ارزش قابل توجهی دارد.
• سیترین لیمویی: این یکی دیگر از انواع طبیعی سنگ سیترین است که معمولا قیمت پایین تری دارد و به راحتی می توان به آن دسترسی پیدا کرد. سیترین لیمویی ظاهری تازه و شفاف دارد و برای سنگ درمانی و انرژی درمانی هم مورد استفاده قرار می گیرد.
• سیترین دودی: سنگ سیترین دودی از ترکیب دو سنگ کوارتز دودی و سیترین به وجود می آید و دقیقا به همین علت رنگ زرد مایل به قهوه ای تا قهوه ای طلایی دارد.

خواص سنگ سیترین

سنگ سیترین سالیان سال است که در حوزه های مختلفی چون انرژی درمانی، سنگ درمانی و فنگ شویی مورد استفاده قرار می گیرد. البته که هیچ یک از موارد گفته شده از نظر علمی ثابت نشده اند اما بعضی افراد معتقد هستند که این سنگ می تواند به بهبود سلامت روحی و جسمانی یاری کند و زیبایی تنها ویژگی خاص سیترین نیست.

بهبود ذهنیت و طرز تفکر

یکی از ویژگی های اصلی سنگ سیترین که افراد معتقد به سنگ درمانی همیشه به آن اشاره می نمایند، تاثیر این سنگ بر زندگی انسان است. سنگ سیترین با انرژی مثبت قدرتمندی که دارد ذهنیت منفی افراد را از بین می برد و آن ها را عناصر مثبت جایگزین می نماید. این سنگ بعلاوه باعث بهبود افسردگی و اضطراب می شود و البته خلق و خوی انسان را از آنچه که هست بهتر خواهد نمود.

افزایش اعتماد به نفس و تمرکز

شفافیت در زندگی و افزایش اعتماد به نفس از مهم ترین فواید سنگ سیترین هستند. استفاده از این سنگ در زندگی روزمره تمرکز و وضوح فرد را در زندگی افزایش می دهد. اگر با مشکل در تصمیم گیری روبرو هستید، به همراه داشتن سنگ سیترین می تواند به شما یاری کند تا تمرکزتان را بازیابی نمایید و اعتماد به نفس خود را افزایش دهید. این سنگ با شبکه خورشیدی و چاکرای چشم سوم مرتبط است و روی آن تاثیر مثبتی می گذارد. فعال کردن چاکرای چشم سوم، قدرت و استقامت فرد را افزایش می دهد.

به ارمغان آوردن خوش شانسی

به همراه آوردن خوشبختی با خود یکی از آن ویژگی های خاص سنگ سیترین است که احتمالا شنیده باشید. در واقع بیشتر مردم برای برطرف مسائل زندگی خود و به دست آوردن رفاه و موفقیت به سراغ این سنگ می روند. سنگ سیترین خوش شانسی را جذب زندگی شما می نماید و آرامشتان را در پی آن افزایش می دهد. گفته می شود که این سنگ اجازه نمی دهد انرژی های منفی به سراغ فرد بیایند و دائما به وسیله به ارمغان آوردن خوش شانسی و سعادت، حال و هوای او را در زندگی تغییر می دهد.

جذب ثروت

از گذشته تا به حال باور بعضی افراد بر این بوده است که به همراه داشتن سنگ سیترین می تواند باعث جذب ثروت شود. شخصی که در زندگی روزمره خود از این سنگ استفاده می نماید، ثروت خوبی را به وسیله جریان های مختلف در زندگی شخصی و حرفه ای به دست می آورد. اگر سنگ سیترین را در کیف پول خود بگذارید، کنترل هزینه ها برایتان و پس انداز پول برایتان راحت می شود.

بهبود زندگی زناشویی

سنگ سیترین مزایای زیادی برای افراد مجرد و متاهل دارد. این سنگ شادی و مثبت نگری را در زندگی شخصی که آن را به همراه دارد افزایش می دهد. افراد متاهل با استفاده از سنگ سیترین می توانند کیفیت زندگی زناشویی خود را بهبود ببخشند. بعلاوه جالب است بدانید که از گذشته تا به حال زنان باردار برای حفظ ایمنی و سلامت فرزندشان از سنگ سیترین استفاده می نمایند.

کاربرد سنگ سیترین

برخلاف تصور بسیاری از افراد سنگ سیترین تنها در صنعت جواهرسازی و حوزه های خاصی چون سنگ درمانی کاربرد ندارد و می تواند مزایای دیگری هم داشته باشد که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.

• صنعت ساعت سازی: سنگ سیترین گاهی به عنوان سنگ تزئینی در ساعت های لوکس به کار می رود و با درخشندگی طلایی خود، جلوه ای خاص به طراحی ساعت می بخشد.
• صنعت الکترونیک: سنگ سیترین به عنوان یکی از انواع کوارتز، دارای خاصیت پیزوالکتریک است؛ به این معنا که تحت فشار مکانیکی، بار الکتریکی فراوری می نماید. این سنگ در بعضی حسگرها، نوسان سازها و دستگاه های الکترونیکی به کار می رود.
• دکوراسیون داخلی: سنگ سیترین به شکل مجسمه ها، اشیای دکوراتیو و اشکال زینتی تراش داده می شود و در طراحی دکوراسیون های لوکس مورد استفاده قرار می گیرد.

سیترین سنگ تولد کدام ماه است؟

سیترین در کنار توپاز سنگ ماه آبان است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید این دو سنگ از نظر ظاهری به شدت شبیه به یکدیگر هستند؛ به طوریکه بعضی افراد ممکن است آن ها را با هم اشتباه بگیرند. سنگ سیترین نماد ثروت، موفقیت، انرژی، شادی، خلاقیت و انگیزه در زندگی است و می تواند از متولدین ماه آبان در برابر انرژی های منفی محافظت کند. کسانیکه در این ماه از سال به جهان می آیند شخصیت قوی و گاه پر شوری دارند؛ سنگ سیترین به آن ها یاری می نماید که انرژی های خود را متعادل نگه دارند. آبان ماهی ها معمولا به شدت درگیر احساسات خود می شوند؛ این سنگ می تواند برای بهبود روحیه و کاهش حساسیت آن ها مناسب باشد. بنابراین اگر در آبان به جهان آمده اید تهیه یک انگشتر یا گردنبند ماه تولد با سیترین می تواند به شما یاری کند.

تشخیص سنگ سیترین اصل

پیش از آنکه بخواهید به سراغ خرید سنگ سیترین بروید باید در نظر داشته باشید که نوع طبیعی این سنگ به شدت کمیاب است. بسیاری از سیترین های موجود در بازار در واقعیت آمیتیست یا کوارتز دودی هستند که برای به دست آوردن رنگ زرد حرارت داده شده اند. درست است که همه این سنگ ها از یک خانواده هستند اما تفاوت بین سیترین طبیعی و فرآوری شده برای کلکسیونرها و دوستداران جواهرات بسیار مهم است. روش های زیر می توانند به شمار در تشخیص سنگ سیترین اصل از تقلبی یاری نمایند.

• رنگ: سیترین طبیعی معمولا زرد کمرنگ تا طلایی یا عسلی با تناژ یکنواخت و ملایم است. سیترین حرارت دیده هم نارنجی روشن، نارنجی مایل به قرمز یا زرد پررنگ به نظر می رسد. در همین حال، سیترین تقبلی ساخته شده با شیشه دارای رنگ زرد بسیار روشن یا مصنوعی به است و درون آن حباب دیده می شود.
• شفافیت: سیترین طبیعی معمولا شفاف است و ممکن است دارای ناخالصی های جزئی یا درخششی طبیعی باشد. نوع حرارت دیده این سنگ اغلب دارای پایه ای ابری یا شیری رنگ است که به علت فرآیند گرما ایجاد می شود. اما سیترین تقلبی یا همان شیشه ای در بیشتر مواقع هیچ ناخالصی ندارد و بیش از حد براق و بی نقص به نظر می رسد.
• دما: سیترین طبیعی هنگام لمس، احساس خنکی را به فرد منقل می نماید و سپس به آرامی گرم می شود. اما سیترین تقلبی سریع گرم می شود و حسی شبیه به پلاستیک دارد.
• ساختار کریستالی و درجه سختی: سیترین طبیعی دارای درجه سختی 7 است و به راحتی آسیب نمی بیند. این در حالی است که سیترین تقلبی تا این مقدار مقاوم نیست و محتمل است با گذر زمان دچار خط و خش شود.
• آنالیز پایه سنگ: برای تشخیص سیترین طبیعی از حرارت دیده کافی است به پایه سنگ ها نگاه کنید. سیترین طبیعی دارای رنگ یکنواختی است اما نوع حرارت دیده این سنگ معمولا پایه سفید یا شیری رنگی دارد.

نحوه مراقبت از سنگ سیترین

مراقبت درست از سنگ های سیترین برای حفظ زیبایی آن ها لازم است. این سنگ های خیره نماینده با رنگ های طلایی و گرمی که دارند ارزش پیدا می نمایند؛ بنابراین باید مراقب رفتار خود با آن ها باشید.

• سنگ سیترین خود را از مواد شیمیایی خشن و ساینده دور نگه دارید. این ترکیبات ممکن است درخشندگی آن را کاهش دهند و به سطح آن آسیب برسانند. قبل از استفاده از محصولات تمیز نماینده، شنا در آب کلردار یا انجام کارهای خانه که احتیاج به مصرف مواد شیمیایی دارند، زیورآلات تزئین شده با سنگ سیترین خود را در بیاورید.
• سیترین سنگ به نسبت بادوامی است، اما باید با احتیاط با آن رفتار کرد. زیورآلات تزئین شده با این سنگ را هنگام انجام کارهایی که احتیاج به زور یا ضربه های ناگهانی دارند کنار بگذارید. بعلاوه به یاد داشته باشید که سنگ سیترین ممکن است با ضربه خوردن دچار آسیب شود.
• برای تمیز کردن سنگ سیترین از دستمال مرطوب کودک یا پارچه ای ملایم و بدون پرز بهره ببرید. این کار سنگ را از شر هر گونه روغن و کثیفی که باعث از دست دادن درخشندگی آن می شود خلاص خواهد نمود.
• سیترین می تواند به دماهای بالا حساس باشد؛ بنابراین از قرار دادن این سنگ در معرض نور شدید خورشید برای مدت طولانی یا گذاشتن آن در نزدیکی منابع گرما مانند اجاق گاز یا بخاری خودداری کنید. دمای بالا ممکن است باعث محو شدن یا افزایش احتمال شکستن رنگ شود.

آیا سیترین سنگ گران قیمتی است؟

سیترین طبیعی سنگ نادری به شمار می آید؛ به همین علت آن را در دسته سنگ های قیمتی قرار می دهند. با این حال، بهتر است در نظر داشته باشید که این سنگ نسبت به سنگ های دیگری چون یاقوت کبود و الماس از قیمت و ارزش بسیار کمتری برخوردار است. قیمت سیترین با توجه به وزن، خلوص، رنگ، مقدار و منشا سنگ مشخص می شود. رنگ های زرد روشن، نارنجی مایل به قرمز و سایه های خاکی در بین مصرف نمایندگان محبوب هستند؛ به همین علت قیمت بیشتری دارند. از طرفی، ناخالصی های قابل مشاهده در سنگ های سیترین معمول نیستند و می توانند باعث کاهش قیمت آن ها شوند.

سخن پایانی

سیترین با رنگ طلایی و چشم نواز خاصی که دارد به عنوان یک سنگ قیمتی و زیبا در جواهرات به کار برده می شود. اما کسانیکه به سنگ درمانی و شبه علم های مربوط به انرژی درمانی اعتقاد دارند هم می توانند با توجه به باور خود از خواص شگفت انگیز سنگ سیترین بهره ببرند. این سنگ بعلاوه یک انتخاب عالی برای افراد علاقه مند به کلکسیون سنگ و تزئین منزل با آن ها باشد.

منابع: Aglaia ,Ben Gems