با کودکی که با مشق نمی نویسد چه کنیم؟
به گزارش مینی نت، کتاب ها و دفترها روی میز پخش و پلا هستند، کودک بی حوصله و کلافه و والدین نگران و خسته. صدای غرغر و گریه در خانه می پیچد و انجام تکالیف به میدان جنگی تمام عیار تبدیل می گردد. این صحنه برای شما هم آشناست نه؟ گاهی اوقات مشق شب به جای اینکه ابزار مفیدی برای یادگیری درس ها باشد، کابوسی برای بسیاری از والدین و بچه ها است. متاسفانه خیلی از خانواده ها با این مشکل درگیر هستند و به این فکر می نمایند که آیا راه حلی وجود دارد؟ آیا می توان مشق شب را از این چرخه معیوب نجات داد و به فرصتی برای یادگیری و رشد تبدیل کرد؟ در این مقاله به آنالیز دلایل امتناع بچه ها از انجام تکالیف می پردازیم و راهکارهای عملی و موثر برای ایجاد عادت به مشق نوشتن و تبدیل آن به تجربه ای لذت بخش را با هم مرور می کنیم. با ما همراه باشید تا با هم این چالش را به فرصتی برای رشد و شکوفایی بچه هاتان تبدیل کنیم.
دلایل پشت پرده: چرا کودک من از نوشتن مشق فراری است؟
قبل از هرگونه اقدامی، باید ریشه مشکل را پیدا کنیم. چرا کودک از نوشتن مشق فراری است؟ دلایل مختلفی می تواند در این امر دخیل باشد. گاهی کودک از محتوای درس یا روش تدریس معلم خود راضی نیست و به همین خاطر انگیزه ای برای انجام تکالیف ندارد. گاهی هم مشکل به خستگی، بی حوصلگی یا حتی گرسنگی کودک برمی گردد. گاهی اوقات کودک در درک مفاهیم درسی دچار مشکل است و از ترس شکست یا سرزنش، از انجام تکالیف خودداری می نماید.
بعلاوه برخی بچه ها دچار اختلالات یادگیری مانند بیش فعالی یا اختلال کمبود توجه هستند و این مشکل تمرکز و انجام تکالیف را برای آن ها سخت می نماید. در برخی موارد نیز محیط خانه نامناسب است و عواملی مانند سروصدا، کمبود نور مناسب یا حتی نبود میز و صندلی مناسب مانع از تمرکز کودک می گردد. بنابراین بسیار قبل از اینکه بخواهید کودک را مقصر بدانید، با حوصله و دقت به حرف های کودک گوش دهید و سعی کنید دلیل واقعی امتناع او از انجام تکالیف را کشف کنید.
راهکارهای عملی: تبدیل مشق شب به یک تجربه لذت بخش
بعد از شناخت دلایل، نوبت به ارائه راهکارهای عملی می رسد. چگونه می توان مشق شب را به تجربه ای لذت بخش تبدیل کرد؟ اولین قدم، ایجاد یک برنامه ریزی منظم و زمان بندی تعیین برای انجام تکالیف است. سعی کنید با همکاری کودک یک برنامه ریزی منعطف و واقع بینانه تهیه کنید و به آن پایبند باشید.
بعلاوه می توانید از روش های بازی و تفریح برای مجذوب نماینده تر کردن مشق شب بهره ببرید. برای مثال، برای یادگیری اعداد، می توانید از بازی های ریاضی یاری بگیرید. بعلاوه تشویق و تقدیر از کودک بعد از انجام تکالیف بسیار موثر است. به جای تمرکز بر اشتباهات، به نکات مثبت و پیشرفت های کودک توجه و او را به ادامه مسیر تشویق کنید. به یاد داشته باشید که هدف از مشق شب، تنها یادگیری مفاهیم درسی نیست، بلکه پرورش مهارت هایی مانند مسئولیت پذیری، مدیریت زمان و حل مسئله نیز از اهداف مهم آن است.
از تنبیه تا تشویق: روش های موثر انگیزشی
تنبیه نه تنها موثر نیست، بلکه می تواند باعث افزایش بیزاری کودک از مشق شب گردد. به جای تنبیه، در پی روش های موثر انگیزشی باشید. تشویق کلامی، هدیه دادن برای انجام تکالیف، و بعلاوه در نظر گرفتن فعالیت های مورد علاقه کودک بعد از انجام مشق شب، می تواند به عنوان یک عامل انگیزشی قوی عمل کند. سیستم امتیازدهی نیز یک روش موثر برای تشویق کودک است. به ازای هر بار انجام صحیح و به موقع تکالیف، به کودک امتیاز بدهید و بعد از رسیدن به یک تعداد تعیین امتیاز، به او جایزه بدهید. به جای تنبیه سعی کنید یک ارتباط مثبت و حمایت نماینده با کودک خود برقرار کنید و به او نشان دهید که در این مسیر با او همراه هستید. به او اطمینان دهید که حتی اگر در انجام تکالیف دچار مشکل شد، شما کنارش هستید و به او یاری خواهید کرد.
نقش والدین: همراهی هوشمندانه در مسیر آموزش
شما والدین نقش بسیار مهمی در ایجاد عادت به مشق نوشتن در بچه ها دارید. شما باید به عنوان یک راهنما و حامی در کنار کودک باشید و او را در این مسیر همراهی کنید. البته این اصلا به معنای انجام دادن تکالیف به جای کودک نیست. به جای انجام تکالیف به جای کودک، به او آموزش دهید که چگونه به طور مستقل تکالیف خود را انجام دهد. اگر متوجه شدید کودک در درک مفاهیم درسی دچار مشکل است، با حوصله و به زبانی ساده و قابل فهم برای او شرح دهید.
نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کنید، ارتباط با معلم است. با این کار می توانید از مسائل درسی کودک با خبر شوید و در صورت وجود هرگونه مشکل یا اختلال یادگیری، با مشاور مدرسه یا روانشناس مشورت کنید. به یاد داشته باشید که همراهی هوشمندانه شما می تواند نقش بسیار مهمی در پیروزیت تحصیلی کودک داشته باشد.
محیط مناسب: فضایی آرام و الهام بخش برای یادگیری
یک محیط آرام و منظم، تاثیر بسزایی در تمرکز و یادگیری کودک دارد. محیط انجام تکالیف باید بدون هرگونه عامل حواس پرتی مانند تلویزیون، تلفن همراه و سروصدا باشد. میز و صندلی مناسب با ارتفاع مناسب برای کودک فراهم کنید تا در حین انجام تکالیف احساس راحتی کند. نور کافی و دمای مناسب نیز از جمله عوامل مهم در ایجاد یک محیط مناسب برای یادگیری است. بعلاوه می توانید با استفاده از تصاویر و اشیاء رنگی و مجذوب نماینده، محیط یادگیری را برای کودک مجذوب نماینده تر کنید.
محیط انجام تکالیف برای کودک یک فضای مثبت و الهام بخش باشد تا او با انگیزه و اشتیاق بیشتر به انجام تکالیف خود بپردازد. به شما پیشنهاد می کنیم یک روال منظم برای انجام تکالیف در نظر بگیرید برای مثال، می توانید هر روز در یک ساعت تعیین و در یک محل تعیین برای انجام تکالیف اختصاص دهید. این کار به کودک یاری می نماید تا به یک روال عادت کند و انجام تکالیف برایش به یک کار روتین تبدیل گردد.
یاری گرفتن از متخصص: چه زمانی باید به مشاور یا روانشناس مراجعه کنیم؟
اگر با وجود تمام کوشش هایتان، کودک همچنان از انجام تکالیف خودداری می نماید، زمان آن رسیده است که از یک متخصص یاری بگیرید. در صورتی که کودک دچار اختلال یادگیری، بیش فعالی، اختلال کمبود توجه یا هر نوع اختلال روانی دیگری باشد، مراجعه به روانشناس یا مشاور تخصصی لازم است. بعلاوه اگر مسائل رفتاری کودک مانند لجبازی، پرخاشگری یا اضطراب مانع از انجام تکالیف او می گردد، باید از یک متخصص یاری گرفت. روانشناس یا مشاور با ارزیابی شرایط کودک و شناسایی ریشه مشکل، راهکارهای مناسب را به شما و کودکتان آموزش دهد.
در برخی موارد شدیدتر، ممکن است احتیاج به درمان های دارویی یا غیر دارویی باشد. به یاد داشته باشید که یاری گرفتن از متخصص نشانه ضعف نیست، بلکه یک اقدام هوشمندانه برای حل مشکل و یاری به رشد و شکوفایی کودک است. هرچه زودتر برای حل مشکل اقدام کنید، شانس پیروزیت بیشتر خواهد بود.
مشق شب در دنیای دیجیتال: استفاده از ابزارهای آموزشی مجذوب نماینده
در دنیای دیجیتال امروز، ابزارهای آموزشی مجذوب نماینده و مفیدی برای یاری به بچه ها در انجام تکالیف وجود دارد. اپلیکیشن های آموزشی، بازی های آموزشی آنلاین، ویدیوهای آموزشی و وب سایت های آموزشی می توانند مشق شب را برای بچه ها مجذوب نماینده تر و لذت بخش تر نمایند. این ابزارها با استفاده از تصاویر، انیمیشن ها، صداها و بازی ها، مفاهیم درسی را به شکلی مجذوب نماینده و قابل فهم آموزش می دهند. البته یادتان باشد که در استفاده از این ابزارها اعتدال را رعایت کنید و حواستان باشد که کودک زمان زیادی را صرف بازی و تفریح با این ابزارها نکند.
پیشگیری بهتر از درمان: راهکارهایی برای عادت به انجام تکالیف از سنین پایین
بهتر است از سنین پایین عادت به انجام تکالیف را در بچه ها ایجاد کنیم. از دوران پیش دبستانی، می توانید با فعالیت های ساده و کوتاه مانند رنگ آمیزی، نقاشی و حل پازل شروع کنید و به تدریج زمان و سختی فعالیت ها را افزایش دهید. به کودک آموزش دهید که بعد از بازی یا تماشای تلویزیون، زمان انجام تکالیف است. یک برنامه ریزی منظم و ثابت برای انجام تکالیف داشته باشید و به آن پایبند باشید. بچه ها از روال و نظم لذت می برند و این کار به آن ها یاری می نماید تا به انجام تکالیف عادت نمایند. از همان ابتدا به کودک آموزش دهید که انجام تکالیف یک وظیفه است و نباید آن را به عنوان یک تنبیه یا یک کار اجباری تلقین کرد. با ایجاد یک نگرش مثبت نسبت به یادگیری و انجام تکالیف از سنین پایین، می توانید به کودک یاری کنید تا در آینده در تحصیل پیروز باشد.
در ادامه به طور خلاصه به چند راه عملی دیگر اشاره می کنیم:
- بین انجام تکالیف، استراحت های کوتاه 5 تا 10 دقیقه ای در نظر بگیرید تا خستگی و بی حوصلگی مانع مشق ننوشتن نگردد.
- از مدادها و دفترهای رنگی یا لوازم التحریر مجذوب نماینده بهره ببرید تا نوشتن برای کودک جالب تر گردد.
- تکالیف بزرگ را به قسمت های کوچک تر تقسیم کنید تا کودک احساس پیروزیت بیشتری داشته باشد.
- سعی کنید مفاهیم درسی را با بازی ها و فعالیت های سرگرم نماینده ترکیب کنید. برای این کار می توانید از دوست هم دعوت کنید تا کودک شما مشتاق تر گردد.
- در کنار کودک بنشینید و او را در انجام تکالیف همراهی کنید.
- به کودک اجازه دهید در نحوه انجام تکالیف خلاقیت به خرج دهد. مثلاً می تواند داستان ها را به صورت نمایش اجرا کند.
سخن نهایی
درست است که مشق نوشتن برای برخی بچه ها می تواند به چالشی بزرگ تبدیل گردد، اما این به معنای ناامیدی و تسلیم شدن نیست. با کمی خلاقیت، صبر و درک می توانیم این مسیر را برای بچه هامان هموارتر کنیم. فراموش نکنیم که هر کودک منحصر به فرد است و احتیاج به رویکردی خاص دارد. با شناخت علل عدم تمایل کودک به مشق نوشتن، از قبیل خستگی، بی علاقگی به موضوع درس، مسائل یادگیری یا حتی احتیاج به توجه بیشتر، می توانیم راهکارهای مناسبی را پیاده کنیم.
منبع: دیجیکالا مگ